Sprężarki to urządzenia, które mają na celu głównie zwiększenie ciśnienia gazu. Czynnik taki, jak sprężone powietrze służy nam w wielu dziedzinach życia, a mało kto zdaje sobie z tego w ogóle sprawę. Gaz o zwiększonym ciśnieniu z reguły kojarzy nam się tylko i wyłącznie z zakładami przemysłowymi. Prawda jest jednak taka, że na czynnik ten możemy napotkać się nawet w naszym gospodarstwie domowym czy pobliskich warsztatach.
Działanie kompresorów również nie jest skomplikowane, choć w dużej mierze zależy to od ich budowy. Wyróżniamy kilka rodzajów tego typu sprzętów, z których każdy jest odpowiedni dla poszczególnych zastosowań.
Co to znaczy, że gaz jest sprężony?
Sprężanie to nic innego, jak proces zwiększania ciśnienia jakiegoś czynnika. Po tych słowach, każdy z nas odczuwa jakiś wstępny “feeling”, jednak nie umielibyśmy sami opisać, o co dokładnie chodzi. Otóż, wzrost ciśnienia jakiegoś gazu jest z reguły generowany poprzez zmniejszenie objętości zbiornika, w którym się znajduje.
Często również bywa tak, że ciśnienie wzrasta na skutek nagłej zmiany prędkości przepływu czynnika. To właśnie na tych dwóch metodach opiera się zasada działania wszystkich kompresorów i sprężarek. Chodzi głównie o to, że zassane do jakiegoś obszaru powietrze albo jest napędzane, albo “ściskane” pod wpływem urządzeń zewnętrznych do takiego stopnia, w którym osiągnie upragnione ciśnienie i zostanie odprowadzone z urządzenia w celu wykonywania jakiejś pracy. Stąd też wyróżniamy dwa główne typy kompresorów, a mianowicie wyporowe i przepływowe.
Sprężarki wyporowe
Najpopularniejszym typem kompresorów wyporowych są znane wszystkim urządzenia tłokowe. Metoda działania w tym wypadku jest bardzo prosta. Opiera się ona głównie na obecności tłoka i cylindra. Powietrze jest zasysane do cylindra, a następnie szczelnie w nim zamykane. Tłok pod wpływem energii elektrycznej przemieszcza się i ściska powietrze, co powoduje otwarcie wylotu czynnika po osiągnięciu odpowiedniego ciśnienia. Tego typu kompresory są stosowane głównie do użytku domowego, gdyż brak możliwości regularnego działania uniemożliwia stosowanie ich w zakładach przemysłowych.
Drugim i ciekawym rodzajem są sprężarki śrubowe. Te również posiadają swój określony zbiornik, w którym obecne są dwie śruby, kręcące się w przeciwległych do siebie kierunkach. Ich ruch również powoduje zmianę objętości gazu, a przy tym wzrost ciśnienia. Co ciekawsze, tego typu urządzenia świetnie spisują się już w zakładach przemysłowych, a to ze względu na prosty serwis kompresorów oraz możliwość ich regularnej pracy.
Sprężarki przepływowe
Te urządzenia znajdują swoje zastosowanie chociażby w motoryzacji, a dokładniej w samochodowych turbosprężarkach. Istotną cechą jest tutaj obecność wirnika, który swoim ruchem zwiększa prędkość przepływu czynnika znajdującego się w jego pobliżu.
Wyróżniamy głównie sprężarki wirnikowe, diagonalne, osiowe i promieniowe. We wszystkich tych typach występuje wirnik, jednak posiada on nieco inne kształty oraz inne sposoby wyrzutu powietrza. Sęk całej sprawy tkwi jednak w podciśnieniu generowanym za pomocą wirnika, co powoduje wypychanie powietrza o zwiększonym ciśnieniu do otworu wylotowego.